بتن اکسپوز از مدرن‌ترین مصالح مورد کاربرد در ساختمان سازی و ایجاد پوشش یا نمای نهایی بر روی سطوح مختلف است که به دلیل ظاهر جذاب و سازگاری با هر نوع شرایط محیطی و مصالح دیگر، گزینه‌ای مناسب برای خیلی از پروژه‌های ساخت و ساز به شمار می‌آید. در کنار مشخصات فنی و کاربردهای مختلف این نوع مصالح، آشنایی با نکات مهم و تأثیرگذار در قیمت بتن اکسپوز هم در دسته اطلاعات کاربردی در زمینه استفاده از این مصالح قرار می‌گیرد و به همین دلیل ارزش بررسی دارد.
بنابراین یکی از اقدامات لازم جهت اجرا بتن اکسپوز آشنایی همه‌جانبه با این نوع پوشش ساختمانی است که در مجموعه پروفسور کو نیز در کنار سایر مصالح ساختمانی کاربردی و خاص مانند واش بتن، تولید و عرضه می‌شود.
فهرست مطالب
بتن اکسپوز چیست؟
بتن اکسپوز یکی از موارد استفاده از بتن به عنوان مصالح ساختمانی و یک روش نماسازی یا ایجاد پوشش بر روی سایر مصالح در ساختمان سازی است. استفاده از بتن برای این منظور می‌تواند از طریق به‌کارگیری و نصب قطعات از پیش ساخته شده بتن در کنار یکدیگر باشد (که با نام تایل‌های بتن اکسپوز شناخته می‌شوند) یا به صورت اجرای مستقیم و درجا بر روی سطح مورد نظر در ساختمان‌ها (دیوارها، کف، نمای ساختمان و…) مورد کاربرد قرار گیرد.
از مشخصه‌های اصلی سطوح پوشش داده شده با انواع بتن اکسپوز عدم نیاز به در نظر گرفتن پوشش‌های دیگر مانند رنگ، سنگ و سایر موارد از این دست بر روی سطح بتن و همین‌طور همخوانی جذاب با سایر مصالح مورد کاربرد در ساختمان سازی است (برای مثال ترکیب چوب و بتن اکسپوز) که هم هزینه‌های ساخت و ساز را پایین می‌آورد و هم سبک خاص‌تری از طراحی را معرفی می‌کند.
به‌غیراز نقش محوری بتن در بتن اکسپوز، این روش ایجاد پوشش با ویژگی تاثیرات بصری مدرنی که در ساختمان سازی دارد هم شناخته می‌شود و بیشترین کاربرد آن برای ایجاد یک طراحی مدرن و مشخصه‌های بارز این نوع طراحی یعنی القای فضای سرد و استفاده از حداقل عناصر جانبی در دکوراسیون، تعریف شده است.
مشخصات فنی بتن اکسپوز
ضخامت بتن اکسپوز: ۱ الی ۱۰ سانتی‌متر
وزن مخصوص بتن اکسپوز: ۱۵۰۰ تا ۲۴۰۰ کیلوگرم بر یک مترمربع
استقامت در برابر فشار: ۳۸۰ میلی پاسکال
ابعاد بتن اکسپوز (پیش ساخته): ۵۰ در ۵۰ – ۵۰ در ۱۰۰ – ۶۰ در ۱۲۰ و…
اشکال بتن اکسپوز: متغیر
عمر مفید بتن اکسپوز: ۴۰ تا ۹۰ سال
میزان جذب آب و رطوبت: حداکثر ۶ درصد
انواع بتن اکسپوز
دو معیار اصلی تفکیک انواع بتن اکسپوز از یکدیگر، انواع این مصالح مدرن ساختمانی بر اساس روش تولید و انواع آن بر اساس ظاهر و مدل بتن اکسپوز است که در زیر به آن‌ها اشاره می‌شود.
انواع بتن اکسپوز بر اساس روش تولید
در هنگام ساخت بتن اکسپوز متریال با یک دیگر متفاوت است که در ادامه به برسی آن پرداخته شده است!
۱. بتن اکسپوز پیش ساخته
معروف ترین روش تولید و به‌کارگیری بتن اکسپوز، استفاده از قطعات پیش‌ساخته این مصالح ساختمانی است. در واقع این انواع بتن اکسپوز مشابه سایر مصالح پیش‌ساخته (انواع موزاییک، تایل‌های کاشی و سرامیک، واش بتن و…) در ابعاد مشخص ساخته می‌شود و با استفاده از چسب بتن یا بولت در محل مورد نظر نصب می‌شود و بر این اساس استفاده از آن در نما با نام نمای بتن اکسپوز خشک هم شناخته می‌شود.
۲. بتن اکسپوز درجا
این روش تولید و اجرای بتن اکسپوز به این دلیل با نام درجا شناخته می‌شود که در آن از قطعات پیش‌ساخته استفاده نمی‌شود و ایجاد پوشش بر روی سطوح مورد نظر از طریق بتن ریزی و قالب گیری بتن به روش بتن اکسپوز در محل (در طرح‌ها و بافت‌های مختلفی مانند چوب، سنگ و…) ممکن می‌شود. این نوع بتن اکسپوز از نظر ظاهر تنوع بیشتری از بتن اکسپوز پیش ساخته دارد به همین دلیل کاربرد آن برای پروژه‌های خاص و شرایط مختلف مناسب است.
انواع بتن اکسپوز بر اساس ظاهر
انواع مختلف بتن اکسپوز را از نظر ظاهر هم می‌توان از یکدیگر تفکیک کرد. به‌طورکلی در این مورد می‌توان گفت که با مصالح انعطاف‌پذیری روبه‌رو هستیم، چرا که ایجاد مدل‌ها و بافت‌های مختلف در بتن اکسپوز چه از نوع پیش ساخته و چه از نوع درجا ممکن است. از انواع متداول‌تر بتن اکسپوز از نظر ظاهر می‌توان به مواردی مانند بتن اکسپوز چهار سوراخ، بتن اکسپوز دو سوراخ، بتن اکسپوز سطح صاف، بتن اکسپوز هرمی، بتن اکسپوز مثلث و… اشاره کرد.
عوامل موثر بر قیمت بتن اکسپوز
- ضخامت بتن اکسپوز یکی از عوامل مهم در تعیین قیمت آن است و برای مدیریت بهتر در این زمینه باید ضخامت مناسب این مصالح بر اساس نوع کاربرد آن انتخاب شود. به عنوان نمونه خرید بتن اکسپوز با ضخامت ۳۵ میلی‌متر برای کاربردهای داخلی و به ویژه پوشش کف مناسب است و طبیعتاً هزینه‌های بیشتری نسبت به بتن اکسپوز با ضخامت کم‌تر مناسب پوشش دیوار در پی دارد.
- یکی از مواردی که در عموم پروژه‌های ساختمانی موجب افزایش قیمت اجرای بتن اکسپوز می‌شود، هزینه‌های مربوط به حمل و نقل است. نکته مهم در این زمینه این است که این هزینه بیشتر در مورد بتن اکسپوز پیش ساخته وجود دارد و در خیلی از پروژه‌ها انتخاب بتن اکسپوز درجا به دلیل از بین بردن یا کم کردن هزینه‌های مربوط به جابه‌جایی و انتقال تایل‌های بتنی به محل پروژه صورت گرفته است.
- تخلخل کم و بافت صاف و یکدست بتن از ویژگی‌های مهم بتن اکسپوز پیش ساخته یا درجا به‌خصوص در مواردی است که از آن در فضاهای داخلی استفاده می‌شود. این مسئله می‌تواند بر قیمت بتن اکسپوز تأثیرگذار باشد و هزینه نهایی استفاده از آن را نسبت به بتن اکسپوز با ویژگی تخلخل زیاد افزایش دهد.
- زمانی که از بتن اکسپوز در فضاهای خارجی و نمای ساختمان‌ها ایجاد می‌شود، برای کاهش نفوذ پذیری بتن از افزودنی‌های پلیمری استفاده می‌شود، بنابراین افزایش قیمت بتن اکسپوز با این ویژگی، طبیعی است و توسط کاربران به آن باید به چشم یک نکته کاربردی (در زمینه دوام بیشتر نما و کاهش تهدیدات ناشی از نفوذ آب و رطوبت به مصالح زیرین) نگاه شود.
- استفاده از رنگ در ترکیب مواد بتن اکسپوز چندان متداول نیست، اما در مواردی که بتن اکسپوز به صورت رنگی تولید شده باشد، افزایش قیمت این مصالح نسبت به نمونه‌های مشابه غیر رنگی انتظار می‌رود.
خرید بتن اکسپوز
نکته دیگری که در مورد خرید بتن اکسپوز قابل اشاره است، هزینه‌های مربوط به ترمیم آن است. بتن اکسپوز به راحتی اجرا می‌شود اما ترمیم آن در طول زمان به دلیل اهمیت همخوانی طرح و بافت قسمت‌های ترمیمی و با کلیت سطح بتن اکسپوز، پیچیدگی‌هایی دارد و به نسبت همین پیچیدگی‌ها ممکن است هزینه‌های بالایی در پی داشته باشد.
