در ادبیات ایران به باغ ایرانی پردیس یا فردوس، بوستان یا بستان و باغ سرا نیزگفته میشود. واژه باغ ایرانی جدید و ترجمه پرشین گاردن است .
باغ ایرانی به باغی اطلاق میشود که معماری منظر و عناصر تشکیل دهنده آن از شامل آب ، درختان ، ساختار هندسی ، کوشک میانی و غیره همگی در ایران موجود میباشند.
تمامی باغ های ایرانی شامل سه بخش اصلی و منحصر به فرد میباشند : اول اینکه باغها در مسیر عبور جوی آب قرار دارند. دوما این باغها با دیوارهای بلند محصور شده اند و سوم در داخل باغ استخر و عمارت تابستانی قراردارد .
پاسارگاد ریشه معماری باغ ایرانی است . کوروش کبیر در زمان حکومتش دستور داده بود که باغ پاسارگاد چگونه ساخته و درخت‌ها نیز به چه شکلی کاشته شوند و بعد از آن نیز باغ تالارهای زیادی در سرتاسر ایران با حفظ ساختار اولیه ساخته شده اند
اکنون نیز باغ تالار های ساخته شده نیز همانند باغ تالار کاخها با اندکی تغییر شبیه همان باغ تالار سنتی ایرانی ساخته میشوند .
انواع باغ در مفهوم کاربردی برای ایرانیان بدین شرح میباشند :
باغ تالار ، باغ گل ، باغ پرندگان ، باغ کتاب ، باغ موزه و سایر باغها
و اما معروفترین باغ های ایران عبارتند از :
باغ پاسارگاد در پاسارگاد ، باغ ارم در شیراز ، باغ چهلستون در شیراز ، باغ فین در کاشان ، باغ عباس آباد در مازندران ، باغ شازده در کرمان ، باغ دولت آباد در یزد ، باغ پهلوان پور در مهریز ، باغ اکبریه در بیرجند و باغ تاج محل در هند ، باغ آرامگاه همایون در هند و باغ شالیمار در پاکستان که همگی در سال 2011 ثبت جهانی یونسکو گردیدند .
استفاده از انواع سنگ رنگی ، کفپوش بتنی ، سنگ تزیینی ، قلوه سنگ و شن رنگی و سنگ رودخانه ای در باغ ایرانی و باغ ژاپنی از دیرباز مرسوم بوده است .
